بسم الله الرحمن الرحیم

تاریخچه بیمه 

تاریخچه بیمه در جهان

 

انسان از زمان پیدایش با یک مسأله اساسی که همانا امنیت است مواجه بوده زیرا آفات طبیعی و حوادث از همان زمان پیدایش بشر در روی کره خاکی زمین موجود بود و حتی تا امروز نیز مشاهده میشود. بناءً انسان همواره در پی پیداکردن راه به خاطر تأمین امنیت مطمئن خویش و مال و ثروت بوده و همین مسأله زمینه پیدایش بیمه را فراهم کرده است.

چنانچه همه به این باور اند که برای نخستین بار بیمه به معنی واقعی آن برای حمایت تجارت و در برابر خطرهای کشتی رانی و دزدان دریایی بوجود آمد یعنی همزمان با تاریخ تجارت کشتی رانی.

در قرن 14 میلادی در یونان تجارت با مشکل(اخذ قرض های مورد نیاز) مواجه بود زیرا در دین مسیح سودخوری حرام بود و سرمایه داران هم حاضر نبودند که بدون سود سرمایه شانرا به قرض بدهند ولی در برابر مفاد حاضر به قرض دادن بودند. از طرفی، تجار نیز بدون گرفتن قرض به فعالیت خویش ادامه داده نمی توانستند، همین ضرورت و مجبوریت بود که ایشانرا به راهی رهنمود کرد که آن شرط توأم با قرض بود که در سال 1347 بین رومی ها رواج یافت.

پرداخت قرضه توأم قرضه قمسی بود که اگر کشتی به سلامت به ساحل می رسید، قرض گیرنده برعلاوه اصل قرضه مبلغی را به عنوان حق تضمین به قرضه دهنده می پرداخت و اما اگر کشتی غرق می شد ویا مورد تجاوز قرار گرفته و به ساحل نمی رسید، قرضه دهنده از قرض خود منصرف می شد.

چنانچه ملاحظه میگردد بیمه بحری قدیمی ترین نوع بیمه است که یکجا با بیمه آغاز گردیده است. برای تخستین بار روش های بیمه بحری در بنادر ایتالیا صادر شد و تجار ایتالیایی به تدریج این روش بیمه را در انگلستان نیز معمول ساختند. در انگلستان بهوه خانه لویدز که مرکز مهم خرید و فروش بین تجار، مالکین کشتی ها و آنهای که به تجارت بین المللی اشتغال داشتند، گردید. و بعدها در لندن روش های بیمه بحری رونق یافت و این نوع بیمه بوسیله بیمه گران فردی صورت می گرفت.

در قهوه خانه لویدز در اواخر قرن 17 موضوع تنظیم قرارداد بیمه و پرداخت تاوان در مقابل خطرات احتمالی دریاها و اقیانوس ها مورد توجه قرار گرفت که در نتیجه هر یک از مالکین کشتی ها که به خرید بیمه علاقه مند بودند، در فورم مخصوص پیشنهادات خود را به اطلاع بیمه گران می رسانیدند. بیمه گرانی که علاقه مند قبول ریسک(خطر، احتمال خطر و ضرر) بودند در زیر فورم مذکور نام خود و مقدار ریسک را نوشته می کردند.

قهوه خانه لویدز در تاریخ بیمه شهرت جهانی دارد که میتوان آنرا پایه بزرگترین مؤسسات بیمه در جهان شمرد. به حسب شواهد تاریخی، در شهر های شمالی آلمان مانند هامبورگ، شهرداری ها اداراتی را بنام دفتر آتش سوزی ایجاد نمودند که این ادارات با دریافت یک مبلغ سهم سالانه از صاحبان منازل، درصورت وقوع آتش سوزی زیان وارده را جبران می کردند. در سال 1666 حریق بزرگی در شهر لندن بوقوع پیوست، این حریق چهار روز ادامه داشت که در نتیجه 13000 خانه و 70 کلیسا را در 400 کوچه نابود کرد. این آتش سوزی بزرگترین انگیزه بود برای توسعه بیمه آتش سوزی.

بعد از بیمه بحری، بیمه عمر رواج یافت علت پیدایش آن این بود که  دران زمان تاجران برده گان شانرا عین اموال و اجناس از یک بندر به بندر دیگر جهت خرید و فروش انتقال میدادند. طبعاً فوت آنها به منزله نقص مال به صاحبان شان بود لذا این خطر فوت بیمه می گردید که در قرن 16 بیمه عمر برعلاوه برده ها به مسافرین دیگر کشتر نیز توسط بیمه گران عمومیت یافت.

اولین قرارداد بیمه عمر در 1583 در انگلستان عقد و رسماً عملی گردید. اولین قرارداد بیمه که عملی گردید خیلی جالب بود، در 18 جون سال 1583 شخصی بنام ویلیام گیبونزخود را در مقابل 383 پوند و 6 شلینگ و 8 سنت به مدت 12 ماه بیمه کرد. نامبرده در 29 ماه می سال 1584 فوت نمود، بیمه گران طبق قرارداد باید مبلغ بیمه را می پرداختند اما انها نپرداختند چون ادعا میکردند که قبل از فوت موصوف، قرارداد منقضی(گذشته) شده است. اما باید گفت که بیمه عمر در فرانسه قمسی دیگری دانسته می شد چون به باور مردم آن بیمه عمر باعث آدم کشی و تشویق فساد میشود لذا ممنوع گردیده بود.

اولین شرکت بیمه عمر در انگلستان در 1706 و در سویس در 1840 تأسیس یافت. در اروپا در قرن 19 یک جنبش در عرصه ماشین سازی پدید آمده و شروع به توسعه نمود به گونه که روز تا روز تعداد مؤسسات افزایش یافته و تعداد کارکنان درین مؤسسه ها نیز زیادشد. طبیعی است که کاردر مؤسسات تولیدی و صنعتی با حوادث غیر مترقبه نیز همراه بود و صدمات ناشی از حوادث غیر مترقبه باعث نقص در عضو کارکنان و حتی باعث از بین رفتن آنها می شد. بناءً صاحبان کار از همچو حوادث احساس مسؤلیت کرده و از طرفی دولت نیز بی تفاوت نمانده و کارفرمایان را تحت فشار قرار میدادند که در صورت وقوع همچو حوادث باید به کارگران تاان بدهند.

دولت فرانسه در 1898 و دولت انگلستان در 1906 بیمه های فوت، از کارافتادگی و بازنشستگی کارگران را به میان آورده که رفته رفته این بیمه طبقات بیشتر اجتماع را شامل شد. به اساس شواهد تاریخی بیمه های اجباری یا اجتماعی برای اولین بار در زمان پیز مارک صدر اعظم آلمان بوجود آمد که دران زمان خطرات مریضی و پیری را دولت بیمه می نمود.

در سال 1818 امپراتور آلمان پیامی به پارلمان فرستاد  که درین پیام توجه اصلی روی ازکارافتادگی کارگران در اثر پیری یا نقص اعضای بدن شده بود. قوانین متعددی بین سال های 1883 تا 1889 در کشور آلمان به تصویب رسید که در واقع پایه بیمه های اجتماعی یا اجباری درین سرزمین میباشد.

در کشور امریکا قانون غرامت(تاوان) کارگران در سال 1911 تصویب شد، با توسعه شهر ها و ایجاد جاده ها و اختراع موتر، تلفات مالی و جانی نیز افزایش یافت و این خود باعث گسترش ساحه شرکت بیمه گردید و بیمه موتر و مسؤلیت وسایط نقلیه در بسیاری از کشور های جهان شکل اجباری را اختیار نمود.

از اوایل قرن 19  باگسترش ساحه فعالیت در تجارت و صنعت بیمه های هم گسترش یافت مثل بیمه های حوادث شخصی، سرقت، بیمه های صحی، بیمه های انجنیری، بیمه های مسؤلیت عامه، جنگ و تظاهرات و غیره ایجاد گردید. دران زمان شرکت های بیمه دریافتند که رشته های وجود دارد که از حدود قدرت اداری و مالی آنان خارج است و باید در وظایف دولت قرار گیرد و این بیمه های اجتماعی بوده که در انحصار دولت است مثل بیمه کارمندان دولت، تصدی دولتی و غیره.